Aan alles komt een end.
Ook bomen hebben niet het eeuwige leven.
Ze
kunnen er sterk en gezond uitzien maar dat zegt niet zoveel. De
Duizenjarige Den bij Wolfheze bijvoorbeeld. Zo staat hij er nog en
zo is hij omgevallen. Het gebeurde eind mei 2006. De boom zag er
redelijk gezond uit maar nadat hij was omgevallen bleek dat veel
wortels waren weggerot. En dan kan een klein beetje wind al genoeg
zijn.
De boom mocht daar blijven liggen. Veel mensen
kwamen afscheid nemen.
Na
zo'n vierhonderd jaar was het genoeg voor deze "duizenjarige" den.
Onverwacht, zonder storm, zonder zaag, op een zelfgekozen moment
viel deze grove den om. Hij liet zich keurig langs het pad vallen.
Een paar bruine tranen welden nog op. Niet van verdriet maar van
geluk en dankbaarheid voor het beleven van een rijk en lang leven.
De
januaristorm van 2007 was een hele zware. Treinen reden niet,
menssen strandden en er was veel schade. Veel bomen sneuvelden.
Een groot aantal waaide om een nog groter aantal werd in de
dagen daarna gekapt met het oog op de veiligheid. Ze dreigden af
te breken of om te vallen. Ik kreeg de indruk dat men daarbij wel
eens iets te overijverig was en bomen omzaagden waarbij er
eigenlijk alleen maar een tak was afgebroken. Ik ben maar een leek
maar ik weet wel dat er geen kapvergunning nodig is wanneer een
boom dreigt om te vallen. Zo'n storm kan een handig excuus zijn om
een boom te kappen die plannen in de weg staat of te groot is
geworden. Eigenaren zijn bang voor aansprakelijkheid. Zij zijn
verantwoordelijk wanneer iemand een tak op z'n hoofd krijgt. Deze
wet werkt in de hand dat bomen vroegtijdig worden gekapt.

Voor de storm....

Naderend Afscheid
Twee beukenstammen, ze
hebben elkaar los moeten laten. Het doet pijn. De afstand wordt
langzaam groter. Ze weten het.
Niet lang na het maken van
deze foto is de linkerstam omgevallen.
Noodweer in Het Springendal, Twente, juli 2010,
Rampzalig, dat waren de gevolgen van noodweer begin juli 2010. Een
valwind raakte het hart van het Twentse Springendal. Net het
gebied waarin de mooiste bomen stonden. Ik had het nieuws gemist
maar toen ik daar eind augustus wandelde werd ik keihard met de
gevolgen geconfronteerd.

Eerder kon je hier nog zitten,
beschut tussen de grote bomen. Lekker koel in de schaduw. Nu is
het een grote, open plek geworden. Bomen weg, sfeer weg.

maatje 45 is niet groot.
Hieronder een paar foto's van vroeger en nu.


Blikseminslagen
Iedereen weet dat je niet onder een boom moet gaan staan tijdens
onweer. In Duitsland kent men de spreuk Vor Eichen sollst Du
weichen, die Buchen sollst Du suchen. Onder een eik sta je
niet veilig en onder een beuk wel. De Germanen hadden de eik aan
Donar gewijd, de god van de donder. Misschien was het daarom niet
veilig onder een eik. Een meer wetenschappelijke onderbouwde
theorie vind een verklaring in de wijze waarop de bomen in de
aarde zijn geworteld. De wortels van de beuk gaan niet diep en
spreiden zich weid uit. De eik heeft een penwortel en gaat daarom
dieper. De eik zou daardoor beter zijn geaard, kan de stroom dus
beter kwijt. Omdat de bliksem altijd de gemakkelijkste weg naar de
aarde zoekt zou de eik vaker getroffen worden. Deze spreuk kan
ook ontstaan zijn doordat de mensen wel bliksemschade aantroffen
bij eiken maar niet bij beuken. Men dacht dan dat beuken niet
getroffen werden. Dat hoeft niet zo te zijn. Beuken hebben een
gladde schors, in de regen stroomt het water langs de stam recht
naar beneden en vormt zo een natuurlijke bliksemafleider. De
bliksem zou daardoor geen schade aanrichten. De schors van een eik
is veel ruwer. Het water stroomt niet snel naar beneden omdat de
schors als een soort doolhof is en voor een groot deel droog
blijft. De bliksem zoekt een gemakkelijker weg onder het schors
door het vochtige hout naar beneden. De bliksem verandert de
boomsappen in stoom, de druk bouwt zich razendsnel op en de stam
ontploft. De ene bliksemontlading is de andere niet dus varieert
de hoeveelheid schade. De enige juiste conclusie is dat je
onder geen enkele boom veilig staat.

Op de linkerfoto (nog uit het filmrolletjestijdperk van de vorige
eeuw) is een berk te zien die getroffen is door de bliksem. Deze
stam is ontploft op de plek waar de stam het meeste water bevat:
direct onder de schors. De schors is weggeslagen. De boom
overleeft dit niet. De foto rechts laat een zomereik zien. Ook
deze boom is getroffen door de bliksem maar heeft daarbij geluk
gehad. De schade bleef beperkt tot een groef langs de hele lengte
van de stam. Hier hoeft de eik niet dood aan te gaan.
terug naar boven
|